ശനിയും അതിന്റെ ചന്ദ്രന്മാരും

 

സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും മനോഹരമായ ഗ്രഹമാണ് ശനി (Saturn). അതിന്റെ ചുറ്റുമുള്ള വർണ്ണാഭമായ വലയങ്ങളാണ് ഈ സൗന്ദര്യത്തിന് പ്രധാന കാരണം. വ്യാഴം കഴിഞ്ഞാൽ സൗരയൂഥത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ഗ്രഹമാണിത്.

ശനി ഗ്രഹത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പ്രധാന വിവരങ്ങൾ:

 * പ്രത്യേകതകൾ: ശനി ഒരു വാതക ഭീമൻ (gas giant) ആണ്. ഇതിന്റെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ ഹൈഡ്രജനും ഹീലിയവുമാണ്. സൗരയൂഥത്തിലെ ഗ്രഹങ്ങളിൽ ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ സാന്ദ്രത ശനിക്കാണ്. വെള്ളത്തിലിട്ടാൽ പൊങ്ങിക്കിടക്കുന്നത്രയും സാന്ദ്രത കുറവാണ് ഈ ഗ്രഹത്തിന്.

 * വലയങ്ങൾ: ശനിയെ വേറിട്ടുനിർത്തുന്നത് അതിന്റെ മനോഹരമായ വലയങ്ങളാണ്. ഈ വലയങ്ങൾ ഐസ് കഷണങ്ങൾ, പാറക്കഷണങ്ങൾ, പൊടിപടലങ്ങൾ എന്നിവകൊണ്ട് നിർമ്മിതമാണ്. ഇവ ഒരു വലയമല്ല, മറിച്ച് ആയിരക്കണക്കിന് ചെറിയ വലയങ്ങളുടെ കൂട്ടമാണ്.

 * ഉപഗ്രഹങ്ങൾ: ശനിക്ക് 270 -ലധികം ഉപഗ്രഹങ്ങളുണ്ട്. പുതിയ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ ഇപ്പോഴും കണ്ടെത്തിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. സൗരയൂഥത്തിലെ ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപഗ്രഹങ്ങളുള്ള ഗ്രഹം ശനിയാണ്.

ശനി ഗ്രഹത്തിലെ പ്രധാന ഉപഗ്രഹങ്ങൾ:

 * ടൈറ്റൻ (Titan): സൗരയൂഥത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ഉപഗ്രഹമാണ് ടൈറ്റൻ. ഭൂമിയെപ്പോലെ കട്ടിയുള്ള അന്തരീക്ഷമുള്ള ഒരേയൊരു ഉപഗ്രഹമാണിത്. ഈ അന്തരീക്ഷത്തിൽ നൈട്രജനും മീഥേനുമാണ് കൂടുതലായി അടങ്ങിയിരിക്കുന്നത്. ഉപരിതലത്തിൽ തടാകങ്ങളും നദികളുമുണ്ട്, പക്ഷെ അവ ജലത്തിന് പകരം മീഥേനാണ്.

 * എൻസിലാഡസ് (Enceladus): ശനിയുടെ ഈ ഉപഗ്രഹം വളരെ കൗതുകകരമാണ്. ഇതിന്റെ ഉപരിതലത്തിൽ നിന്ന് മഞ്ഞും നീരാവിയും ജലധാരകളായി പുറത്തേക്ക് വരുന്നു. ഇതിന്റെ ഉപരിതലത്തിനടിയിൽ ഒരു സമുദ്രം ഉണ്ടെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ കരുതുന്നു.

 * റിയ (Rhea): ശനിയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങളിൽ രണ്ടാമത്തെ വലിയ ഉപഗ്രഹമാണിത്. ധാരാളം ഗർത്തങ്ങളുള്ള ഇതിന്റെ ഉപരിതലം വളരെ പഴക്കമുള്ളതാണ്.

 * മൈമാസ് (Mimas): ഡെത്ത് സ്റ്റാർ എന്നറിയപ്പെടുന്ന ഇതിന് ആ പേര് ലഭിക്കാൻ കാരണം, ഉപരിതലത്തിലെ വലിയ ഗർത്തം കാരണം ഇത് സിനിമയിലെ ഡെത്ത് സ്റ്റാർ പോലെ തോന്നിക്കുന്നത് കൊണ്ടാണ്.

 * ഇയാപ്പറ്റസ് (Iapetus): ഈ ഉപഗ്രഹത്തിന്റെ ഒരു ഭാഗം വളരെ ഇരുണ്ടതും മറ്റേ ഭാഗം തിളക്കമുള്ളതുമാണ്. ഇതിന്റെ രൂപീകരണം ഇപ്പോഴും ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് ഒരു പ്രഹേളികയാണ്.