മെസ്സിയർ 57 - Messier 57

 

അയംഗിതി (Lyra) രാശിയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്ന ഒരു പ്രശസ്തമായ ഗ്രഹ നീഹാരികയാണ് (Planetary Nebula) മെസ്സിയർ 57 (Messier 57). ഇത് റിംഗ് നെബുല (Ring Nebula) അഥവാ M57, NGC 6720 എന്നീ പേരുകളിലും അറിയപ്പെടുന്നു.

💫 പ്രധാന വിവരങ്ങൾ

സൂര്യനെപ്പോലെയുള്ള ഒരു നക്ഷത്രത്തിൻ്റെ അന്ത്യഘട്ടത്തിൽ അതിൻ്റെ പുറം പാളികൾ ബഹിഷ്കരിക്കപ്പെട്ട് രൂപം കൊണ്ട വാതകത്തിൻ്റെയും പൊടിപടലങ്ങളുടെയും മനോഹരമായ ഒരു വലയരൂപത്തിലുള്ള മേഘമാണിത്.

 അയംഗിതി (Lyra) നക്ഷത്രരാശിയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു. വേഗ (Vega) എന്ന പ്രശസ്തമായ നക്ഷത്രത്തിന് തെക്ക് ഭാഗത്തായാണ് ഇതിൻ്റെ സ്ഥാനം.

ഏകദേശം 2,300 പ്രകാശവർഷം അകലെയാണ് റിംഗ് നെബുല സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഇതിൻ്റെ വ്യാസം ഏകദേശം ഒരു പ്രകാശവർഷം വരും. ദൃശ്യകാന്തിമാനം (Apparent Magnitude): ഏകദേശം 8.8 ആണ്. ചെറിയ ദൂരദർശിനികൾ ഉപയോഗിച്ച് ഇതിനെ കാണാൻ സാധിക്കും.

1779 ജനുവരി 31-ന് ഫ്രഞ്ച് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ചാൾസ് മെസ്സിയർ ആണ് ഇത് കണ്ടെത്തി തൻ്റെ കാറ്റലോഗിൽ 57-ാമത്തെ അംഗമായി ഉൾപ്പെടുത്തിയത്.

🌟 രൂപീകരണവും ഘടനയും

നമ്മുടെ സൂര്യനെപ്പോലെയുള്ള ഒരു നക്ഷത്രം അതിൻ്റെ ജീവിതത്തിൻ്റെ അവസാന ഘട്ടത്തിൽ, അതിൻ്റെ അകത്തെ ഹൈഡ്രജൻ ഇന്ധനം കത്തിത്തീരുമ്പോൾ, അതിൻ്റെ പുറം പാളികൾ ബഹിരാകാശത്തേക്ക് തള്ളിവിടുന്നു. ഈ വാതക മേഘമാണ് ഗ്രഹ നീഹാരികയായി മാറുന്നത്.

വാതക പാളികൾ പുറന്തള്ളിയ ശേഷം നക്ഷത്രത്തിൻ്റെ മധ്യഭാഗത്ത് അവശേഷിക്കുന്നത് വളരെ ചൂടുള്ളതും സാന്ദ്രതയേറിയതുമായ ഒരു വെളുത്ത കുള്ളൻ (White Dwarf) നക്ഷത്രമാണ്. ഈ വെളുത്ത കുള്ളൻ പുറപ്പെടുവിക്കുന്ന തീവ്രമായ അൾട്രാവയലറ്റ് വികിരണമാണ് പുറന്തള്ളപ്പെട്ട വാതകങ്ങളെ പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നത്.

ഭൂമിയിൽ നിന്ന് നോക്കുമ്പോൾ ഒരു വളയം (Ring) അഥവാ വൃത്തം പോലെയാണ് ഇതിനെ കാണുന്നത്. എന്നാൽ, ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ഫുട്ബോൾ ആകൃതിയിലുള്ള വാതകഘടനയുടെ അറ്റത്തുള്ള കട്ടിയുള്ള ഡോണട്ട് (doughnut) ആകൃതിയിലുള്ള വലയം ആകാനാണ് സാധ്യത. നമ്മൾ ഇതിൻ്റെ ധ്രുവത്തിലൂടെ (pole) നോക്കുന്നതിനാലാണ് ഇത് വൃത്താകൃതിയിൽ കാണുന്നത്.

നീഹാരികയിലെ വാതകങ്ങളുടെ രാസഘടന അനുസരിച്ച് പല വർണ്ണങ്ങളിൽ തിളങ്ങുന്നു.

നീല-പച്ച (Blue-Green) നിറം: പ്രധാനമായും ഇരുട്ടായ ഓക്സിജൻ (doubly ionized oxygen) വാതകത്തിൽ നിന്നുള്ള വികിരണമാണ് ഈ നിറത്തിന് കാരണം.

 ചുവപ്പ് (Reddish) നിറം: നൈട്രജൻ (Nitrogen), ഹൈഡ്രജൻ (Hydrogen) വാതകങ്ങളാണ് ഈ നിറത്തിന് കാരണം.

🚀 പ്രാധാന്യം

സൗരയൂഥത്തിൻ്റെ ഭാവിയിലേക്കുള്ള ഒരു നേർക്കാഴ്ച നൽകുന്ന ഒരു പ്രതിഭാസമാണ് Messier 57. ഏകദേശം 500 കോടി വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം നമ്മുടെ സൂര്യനും ഇതുപോലെ ഒരു ഗ്രഹ നീഹാരികയായി മാറും എന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർ കരുതുന്നു. ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് വേനൽക്കാലത്ത് എളുപ്പത്തിൽ കണ്ടെത്തി നിരീക്ഷിക്കാൻ കഴിയുന്ന വളരെ മനോഹരമായ ഒരു ആകാശവസ്തുവാണ് റിംഗ് നെബുല. 

  കോടിക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ ഈ കുള്ളൻ നക്ഷത്രം തണുക്കുകയും മങ്ങുകയും ചെയ്യും, അതിലൂടെ റിംഗ് നെബുലയും ക്രമേണ ഇരുളുകയും ബഹിരാകാശത്തേക്ക് ചിതറിപ്പോവുകയും ചെയ്യും.