TOI-4507 b: ഭീമാകാരമായ “വീർത്ത” അന്യഗ്രഹവും ശാസ്ത്രത്തെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്നതും!

TOI-4507 b എന്നത് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞരെ ആശയക്കുഴപ്പത്തിലാക്കിയ ഒരു അതിവിചിത്രമായ അന്യഗ്രഹമാണ് (exoplanet). അതിന്റെ അസാധാരണമായ പ്രത്യേകതകൾ ഗ്രഹങ്ങൾ എങ്ങനെ രൂപപ്പെടുന്നു, പരിണമിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള നിലവിലുള്ള പല ധാരണകളെയും വെല്ലുവിളിക്കുന്നു.

 TOI-4507 b-യെ "സൂപ്പർ പഫ്" എന്ന വിഭാഗത്തിലാണ് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്. ഇതിന് വളരെ കുറഞ്ഞ സാന്ദ്രതയാണുള്ളത് (extremely low density).ഇതിന്റെ വ്യാസം ഏകദേശം വ്യാഴത്തിന്റെ (Jupiter) വലുപ്പത്തിന് തുല്യമാണ് (ഭൂമിയുടെ ഏകദേശം 9 മടങ്ങ് വലുത്).എന്നാൽ, പിണ്ഡം (mass) വളരെ കുറവാണ് – വ്യാഴത്തിന്റെ പത്തിൽ ഒരംശത്തിലും താഴെ, ഏകദേശം ഭൂമിയുടെ 30 മടങ്ങ് മാത്രം.

   

 ഈ വലിയ വലുപ്പവും കുറഞ്ഞ പിണ്ഡവും കാരണം ഇതിന് ഒരു വലിയ, വീർത്ത (puffy) അന്തരീക്ഷം ഉണ്ടെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഇതിനെ "മാർഷ്മല്ലോ ഗ്രഹം" (marshmallow planet) എന്നും വിളിക്കാറുണ്ട്. ഓർബിറ്റ് (Orbit) അഥവാ ഭ്രമണപഥം: ഇതിന്റെ ഭ്രമണപഥം വളരെ വിചിത്രമാണ്. ഇത് അതിന്റെ നക്ഷത്രത്തെ ചുറ്റുന്നത് ഏകദേശം ലംബമായ (nearly perpendicular) പാതയിലാണ്—നക്ഷത്രത്തിന്റെ കറക്കത്തിന്റെ ദിശയ്ക്ക് ഏതാണ്ട് എതിർവശത്തുകൂടി. ഇത് വളരെ അപൂർവമായ ഒരു ഓർബിറ്റൽ വിന്യാസമാണ് (orbital alignment).ഒരു തവണ നക്ഷത്രത്തെ ചുറ്റാൻ ഇതിന് 105 ദിവസങ്ങൾ എടുക്കും.

 കറങ്ങുന്ന നക്ഷത്രത്തിന് ഏകദേശം 700 ദശലക്ഷം (700 million) വർഷം മാത്രമാണ് പ്രായം. താരതമ്യേന ചെറിയ പ്രായമുള്ള ഗ്രഹവ്യവസ്ഥകളിലൊന്നാണിത്.

🤔 എന്തുകൊണ്ട് ഇത് ശാസ്ത്രത്തെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തുന്നു?

 

 കുറഞ്ഞ സാന്ദ്രതയ്ക്കുള്ള കാരണം: സാധാരണയായി "സൂപ്പർ പഫ്" ഗ്രഹങ്ങളുടെ അന്തരീക്ഷം വീർക്കുന്നത്, നക്ഷത്രത്തോട് വളരെ അടുത്തുള്ള ഭ്രമണപഥത്തിൽ ഉണ്ടാകുന്ന ടൈഡൽ ഹീറ്റിംഗ് (tidal heating) കാരണമാണ് (നക്ഷത്രത്തിന്റെ ഗുരുത്വാകർഷണ വലിവ് ഗ്രഹത്തിന്റെ ഉൾവശം ചൂടാക്കുന്നത്).TOI-4507 b അതിന്റെ നക്ഷത്രത്തിൽ നിന്ന് അകലെയാണ് (ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാലയളവുള്ള "സൂപ്പർ പഫുകളിൽ" ഒന്ന്). അതിനാൽ, ഈ ദൂരത്തിൽ ടൈഡൽ ഹീറ്റിംഗ് അതിന്റെ വീർത്ത രൂപത്തിന് കാരണമാകുന്നില്ല. ഇത്രയും കുറഞ്ഞ സാന്ദ്രതയിൽ ഈ ഗ്രഹം എങ്ങനെ നിലനിൽക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും ഇത്രയും ചെറിയ പ്രായത്തിൽ, എന്നത് നിലവിലെ ഗ്രഹ രൂപീകരണ സിദ്ധാന്തങ്ങൾക്ക് (planet formation theories) ഒരു ചോദ്യചിഹ്നമാണ്.

ഈ ഗ്രഹത്തിന്റെ പ്രത്യേകതകൾ കാരണം, ഗ്രഹവ്യവസ്ഥകൾ എങ്ങനെ രൂപം കൊള്ളുന്നു, വികസിക്കുന്നു എന്നതിനെക്കുറിച്ച് കൂടുതലറിയാൻ TOI-4507 b ഒരു പ്രധാന ലക്ഷ്യമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. കൂടുതൽ നിരീക്ഷണങ്ങൾക്കായി ജെയിംസ് വെബ് ബഹിരാകാശ ദൂരദർശിനി (James Webb Space Telescope - JWST) ഇതിനെ ലക്ഷ്യമിടുന്നു