പ്രോക്സിമ സെൻന്റൗറി

 

സൂര്യൻ കഴിഞ്ഞാൽ ഭൂമിയോട് ഏറ്റവും അടുത്ത നക്ഷത്രമാണ് ആൽഥാ സെന്റൗറി അഥവാ റിജിൽ കന്റാറസ്.

സിലാസ്റ്റ്യൽ ഇക്വേറ്ററിന് 61 ഡിഗ്രി തെക്കാണ് ഈ നക്ഷത്രത്തിൻ്റെ സ്ഥാനം എന്നതിനാൽ ഭൂമദ്ധ്യരേഖക്ക് 15 ഡിഗ്രി വടക്കു മുതൽ വടക്കോട്ടുള്ള നക്ഷത്ര നിരീക്ഷകർക്ക് ഈ നക്ഷത്രം ദൃശ്യമാകില്ല.

ഭൂമിയിൽ നിന്ന് 4.3 പ്രകാശവർഷമാണ് ഈ നക്ഷത്രത്തിലേക്കുള്ള ദൂരം.

നഗ്നനേത്രങ്ങൾക്ക് ഒറ്റ ആയി തോന്നുന്ന ഈ നക്ഷത്രം യഥാർഥത്തിൽ പരസ്പര ഗുരുത്വാകർഷണത്തിൽ ചുറ്റിക്കറങ്ങുന്ന മൂന്ന് നക്ഷത്രങ്ങൾ ചേർന്നതാണ്.

സൂര്യന് സമാനമായ ആൽഫാ സെൻന്റൗറി എ, ആൽഫാ സെൻന്റൗറി ബി എന്നീ നക്ഷത്രങ്ങൾ പരസ്പരം ചുറ്റി തിരിയുന്നു.

ഇവയെ ചുറ്റി ചുവപ്പ് കുള്ളൻ(red dwarf) വിഭാഗത്തിൽ പെടുന്ന നക്ഷത്രമായ പ്രോക്സിമാ സെൻന്റൗറി എന്ന നക്ഷത്രം കറങ്ങുന്നു.

പ്രധാന നക്ഷത്രങ്ങളെ ചുറ്റികറങ്ങുന്ന പ്രോക്സിമ സെൻന്റൗറി, അവയ്ക്കും സൗരയൂഥത്തിന് ഇടക്കുമായി വരുമ്പോൾ ഭൂമിയോട് അടുത്തു വരുന്ന നക്ഷത്രം പ്രോക്സിമി സെൻന്റൗറി ആയി വരുന്നു.

അതു കൊണ്ട് സാങ്കേതികമായി പറഞ്ഞാൽ പ്രോക്സിമാ സെൻന്റൗറി ആണ് ഭൂമിയോട് ഏറ്റവും അടുത്തു കിടക്കുന്ന നക്ഷത്രം.

നഗ്നനേത്രങ്ങൾക്ക് കാണാൻ കഴിയില്ല എങ്കിലും, ശക്തി കൂടിയ ദൂരദർശിനിയിൽക്കൂടി പ്രോക്സിമാ സെൻന്റൗറിയെ മങ്ങിയബിന്ദു ആയി ദർശിക്കാൻ കഴിയും.

ആൽഫാ സെൻന്റൗറിക്ക് തൊട്ടു പടിഞ്ഞാറായി കാണുന്ന സെൻന്റൗറിസ് രാശിയിലെ തന്നെ നക്ഷത്രമായ ബീറ്റ സെൻന്റൗറി അഥവാ ഹഡാർ എന്ന നക്ഷത്രം ഭൂമിയിൽ നിന്നും 490 പ്രകാശവർഷം അകലെയാണ് നിലകൊള്ളുന്നത്  !

കാസിനി: ഗ്രാൻഡ് ഫിനാലെ

 

ബഹിരാകാശത്ത് രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടുകൾക്ക് ശേഷം, നാസയുടെ കാസിനി ബഹിരാകാശ പേടകം അതിൻ്റെ ശ്രദ്ധേയമായ പര്യവേക്ഷണ യാത്ര ഒരു മഹത്തായ സമാപനത്തോടെ അവസാനിപ്പിച്ചു.

ശനിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്ന റോക്കറ്റ് പ്രൊപ്പല്ലൻ്റിൻ്റെ മിക്കവാറും എല്ലാ ഫ്യൂൽ  ചെലവഴിച്ച ശേഷം, ഭാവി പര്യവേഷണത്തിനായി ശനിയുടെ ഉപഗ്രഹങ്ങൾ പ്രത്യേകിച്ച് ഐസ് മൂടിയ, സമുദ്രം വഹിക്കുന്ന ഉപഗ്രഹമായ എൻസെലാഡസ്, മാത്രമല്ല ടൈറ്റനും അതേപടി  നിലനിൽക്കുമെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ ഓപ്പറേറ്റർമാർ മനഃപൂർവം കാസിനിയെ ശനി ഗ്രഹത്തിലേക്ക് ഇടിച്ചിറക്കി.

2010 മുതൽ, കാസിനി ഏഴ് വർഷത്തെ ദൗത്യം വിപുലീകരിക്കാൻ തുടങ്ങി, അതിൽ ശനിയുടെയും ടൈറ്റനിലെയും കാലാനുസൃതമായ മാറ്റങ്ങൾ നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനിടയിൽ നിരവധി ചാന്ദ്ര ഫ്ലൈബൈകൾ പൂർത്തിയാക്കി. ശനിയെ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യുന്നതിനിടയിൽ ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൻ്റെ മുഴുവൻ പ്രൊപ്പല്ലൻ്റും ചെലവഴിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ദൗത്യത്തിൻ്റെ ഈ ഘട്ടത്തിൻ്റെ പദ്ധതി, അത് ഗ്രഹത്തിൻ്റെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് കുതിച്ചുകയറുന്നതോടെ അവസാനിച്ചു.

2017 ഏപ്രിലിൽ, ഗ്രഹത്തിനും അതിൻ്റെ വളയങ്ങൾക്കുമിടയിൽ കടന്നുപോകുന്ന 22 ഭ്രമണപഥങ്ങളുടെ ഒരു പരമ്പര, അഞ്ച് മാസത്തെ ധീരമായ ഡൈവുകളുടെ ഒരു ഇംപാക്ട് കോഴ്‌സിൽ കാസിനിയെ ഉൾപ്പെടുത്തി. ഗ്രാൻഡ് ഫിനാലെ എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന ഈ ദൗത്യത്തിൻ്റെ അവസാന ഘട്ടം ഗ്രഹത്തെയും അതിൻ്റെ വളയങ്ങളെയും കുറിച്ച് സമാനതകളില്ലാത്ത നിരീക്ഷണങ്ങൾ മുമ്പത്തേക്കാൾ അടുത്ത് നിന്ന് കൊണ്ടുവന്നു.

2017 സെപ്തംബർ 15-ന് ബഹിരാകാശ പേടകം ഭീമാകാരമായ ശനിയുടെ അടുത്തെത്തി. എന്നാൽ ഈ കണ്ടുമുട്ടൽ മറ്റൊന്നും പോലെയായിരുന്നു. ഈ സമയം, കാസിനി ഗ്രഹത്തിൻ്റെ അന്തരീക്ഷത്തിലേക്ക് കുതിച്ചു, അതിൻ്റെ ചെറിയ ത്രസ്റ്ററുകൾക്ക് ബഹിരാകാശ പേടകത്തിൻ്റെ ആൻ്റിന ഭൂമിയിലേക്ക് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കാൻ കഴിയുന്നിടത്തോളം കാലം ശാസ്ത്ര ഡാറ്റ അയച്ചു. താമസിയാതെ, കാസിനി ഒരു ഉൽക്കാശില പോലെ കത്തുകയും ശിഥിലമാവുകയും ചെയ്തു.

അതിൻ്റെ അവസാനം വരെ, ആവേശകരമായ പര്യവേക്ഷണത്തിൻ്റെ ഒരു ദൗത്യമായിരുന്നു കാസിനി. 1997 ഒക്ടോബർ 15-ന് വിക്ഷേപിച്ച ഈ ദൗത്യം 2004 ജൂൺ 30-ന് (PDT) യൂറോപ്യൻ ഹ്യൂജൻസ് പേടകവും വഹിച്ചുകൊണ്ട് ശനിയുടെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. നാലുവർഷത്തെ പ്രൈം മിഷനുശേഷം കാസ്സിനിയുടെ പര്യടനം രണ്ടുതവണ നീട്ടി. എൻസെലാഡസിലെ ജലതാപ പ്രവർത്തനത്തിൻ്റെ സൂചനകളുള്ള  സമുദ്രവും ടൈറ്റനിലെ ദ്രാവക മീഥേൻ കടലും അതിൻ്റെ പ്രധാന കണ്ടെത്തലുകളിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

ചരിത്രത്തിൽ ഇടം നേടിയ Huygens Probe

 

ശനി ഗ്രഹത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ഉപഗ്രഹമായ ടൈറ്റാനിൽ 2005 ൽ ലാൻഡ് ചെയ്ത ബഹിരാകാശ പേടകമാണ് Huygens Probe. ഇത് Cassini - Huygens മിഷന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു. ശനി ഗ്രഹത്തെയും അതിന്റെ ഉപഗ്രഹങ്ങളെയും പറ്റി പഠിക്കാൻ NASA, ESA, ഇറ്റാലിയൻ സ്‌പേസ് ഏജൻസി എന്നിവയുടെ സംയുക്ത പങ്കാളിത്തത്തിൻ്റെ ഫലമായിരുന്നു ഈ മിഷൻ.

1997 ഒക്ടോബറിൽ പ്രക്ഷേപിച്ച Cassini ബഹിരാകാശ വാനത്തിലായിരുന്നു Huygens നെ കൊണ്ടുപോയത്. Cassini 2004 ജൂലൈ ൽ ശനി ഗ്രഹത്തിൻ്റെ ഭ്രമണപഥത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. 2004 ഡിസംബർ 25 ന് Cassini യിൽ നിന്നും Huygens വേർപെട്ട് ടൈറ്റാനിലേക്കുള്ള landing ന് തയ്യാറെടുത്തു.

2005 ജനുവരി 14 ന് ഇത് ടൈറ്റാ ന്റെ അന്തരീക്ഷത്തിൽ പ്രവേശിച്ചു. ഹൈഡ്രജൻ നിറഞ്ഞ കട്ടിയുള്ള അന്തരീക്ഷത്തിൽ Huygens പാരച്യൂട്ട് സിസ്റ്റം വിനിയോഗിച്ച് landing ൻ്റെ വേഗത നിയന്ത്രിച്ചു. 2.5 മണിക്കൂർ നീണ്ടു നിന്ന ഇറക്കത്തിനിടയിൽ Huygens ടൈറ്റൻ്റെ അന്തരീക്ഷത്തിലെ ഡാറ്റ ശേഖരിക്കുകയും ചിത്രങ്ങൾ എടുക്കുകയും ചെയ്തു.

സൗരയൂഥത്തിലെ Outer Planets  ൻ്റെ മേഖലയിൽ land ചെയ്യുന്ന ആദ്യ പേടകമാണ് Huygens. അതുപോലെ ചന്ദ്രൻ ഒഴികെ മറ്റൊരു ഉപഗ്രഹത്തിൽ land ചെയ്യുന്ന ആദ്യ ദൗത്യവും ഇത് തന്നെയാണ്.

Huygens land ചെയ്തത് ടൈറ്റനിലെ വരണ്ടതും കല്ലുകൾ നിറഞ്ഞതുമായ ഒരു പ്രദേശത്ത് ആയിരുന്നു. സമീപത്ത് മീഥെയ്ൻ നദികളും തടാകങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നുണ്ടെന്ന് തെളിവുകൾ ലഭിച്ചു. ഉപരിതല താപനില -179°C ആയിരുന്നു.

ടൈറ്റന്റെ അന്തരീക്ഷം ഹൈഡ്രോകാർബണുകൾ നിറഞ്ഞ ഒരു സങ്കീർണ്ണ ഘടനയുള്ളതാണെന്ന് Huygens കണ്ടെത്തി. ടൈറ്റനിൽ ഭൂമിയിലെ ജലത്തോടുള്ള സമാനതയോടെ ദ്രവ രൂപത്തിലുള്ള മീഥെയ്ൻ ഉണ്ടെന്ന് സ്ഥിരീകരിച്ചു. മഴ, ഇടി എന്നിവ പോലുള്ള പ്രതിഭാസങ്ങൾ ടൈറ്റനിൽ നിലനിൽക്കുന്നുവെന്ന് ഡാറ്റ സൂചിപ്പിച്ചു.

ടൈറ്റനിൽ ആദിമ ഭൂമിയുടേതിന് സമാനമായ സാഹചര്യങ്ങൾ ഉണ്ടെന്ന് കണ്ടത്തുവാനും Huygens ന് കഴിഞ്ഞു.

NB: മീഥെയിൽ രാസപരമായി ഓക്സിജൻ ഉൾക്കൊള്ളാത്തൊരു മോളിക്യൂൾ ആണ്. അതായത് CH4 ആണത്. ഒരു കാർബൺ ആറ്റവും, അതിന്റെ വാലൻസ് ബോണ്ടുകൾ നാലിലുംഹൈഡ്രജനും ഉൾക്കൊള്ളുന്നു. അതായത് ഒന്നാമത് ഓക്സിജന്റെ അപര്യാപ്തത രണ്ടാമത് കാർബൺ ആറ്റങ്ങൾക്ക് ഹൈഡ്രജനെ മാത്രമേ ബോണ്ടിൽ ഉൾക്കൊള്ളാനാളളാനാകൂ, മീഥെയ്ൻ മോളിക്യൂളിൽ . 

ഇതിൽ നിന്നും ഭൂമിയിലെ സാഹചര്യം അല്ല അവിടെ എന്നും, ജീവൻ ഉത്ഭവിക്കാൻ പ്രതിസന്ധികളാണ്, അനുകൂല സാഹചര്യങ്ങളേക്കാൾ അവിടെ എന്നറിയുക. എന്നാലും, മീഥെയ്ന് സൃഷ്ടിപരമായി പങ്കുള്ള ജീവിവർഗ്ഗം, അല്ലെങ്കിൽ ഏക കോശ ജീവികൾ ഉടലെടുത്താലായി.

 എന്നാലും,അതിന് സൗരയൂഥത്തിന്റെ പ്രായം, നമ്മുടെ ഗാലക്സിയുടെ പ്രായം എന്നിവ അനുരൂപമായി വരണം. അതിന് ഇനിയും കാലങ്ങൾ എടുത്തേക്കാം. 

ചാമേലിയൻ ഇരുണ്ട നെബുലകൾ.

 

ചിലപ്പോൾ ഇൻ്റർസ്റ്റെല്ലാർ സ്പേസിലെ ഇരുണ്ട പൊടിക്ക് ഒരു കോണീയ ചാരുതയുണ്ട്. ചാമേലിയോണിൻ്റെ വിദൂര-തെക്ക് നക്ഷത്രസമൂഹത്തിൻ്റെ കാര്യവും അങ്ങനെയാണ്. സാധാരണയായി കാണാൻ കഴിയാത്തത്ര മങ്ങിയ, ഇരുണ്ട പൊടി അതിൻ്റെ പിന്നിലുള്ള നക്ഷത്രങ്ങളിൽ നിന്നും ഗാലക്സികളിൽ നിന്നും ദൃശ്യപ്രകാശത്തെ തടയുന്നതിന് ഏറ്റവും പ്രശസ്തമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഈ നാല് മണിക്കൂർ എക്‌സ്‌പോഷറിൽ, പൊടി കൂടുതലും അതിൻ്റേതായ വെളിച്ചത്തിലാണ് കാണപ്പെടുന്നത്, അതിൻ്റെ ശക്തമായ ചുവപ്പും ഇൻഫ്രാറെഡ് നിറങ്ങളും തവിട്ട് നിറം സൃഷ്ടിക്കുന്നു.

വിപരീതമായി നീല നിറത്തിൽ, തിളങ്ങുന്ന നക്ഷത്രമായ ബീറ്റ ചാമേലിയോണ്ടിസിന്  മധ്യത്തിൻ്റെ വലതുവശത്ത് ദൃശ്യമാണ്, അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള പൊടി അതിൻ്റെ പ്രാഥമികമായി നീല-വെളുത്ത നിറത്തിൽ നിന്ന് നീല വെളിച്ചത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. ചിത്രീകരിച്ചിരിക്കുന്ന എല്ലാ നക്ഷത്രങ്ങളും പൊടിപടലങ്ങളും നമ്മുടെ സ്വന്തം ക്ഷീരപഥ ഗാലക്സിയിൽ സംഭവിക്കുന്നു -- എന്നാൽ ശ്രദ്ധേയമായ ഒരു അപവാദം: ബീറ്റാ ചാമേലിയോണ്ടിസിന് തൊട്ടുതാഴെയുള്ള വെളുത്ത പുള്ളി വളരെ ദൂരെയുള്ള ഗാലക്സി IC 3104 ആണ്. ഭീമാകാരമായ നക്ഷത്രങ്ങളുടെ തണുത്ത അന്തരീക്ഷത്തിലാണ് ഇൻ്റർസ്റ്റെല്ലാർ പൊടി കൂടുതലായി സൃഷ്ടിക്കപ്പെടുന്നത്, കൂടാതെ നക്ഷത്രപ്രകാശം, നക്ഷത്രക്കാറ്റ്, സൂപ്പർനോവ പോലുള്ള നക്ഷത്ര സ്ഫോടനങ്ങൾ എന്നിവയാൽ ബഹിരാകാശത്തേക്ക് ചിതറിക്കിടക്കുന്നു.

സദൽസുദ് - Sadalsuud

 

സദൽസുഡ്, ബീറ്റാ അക്വാറി (β Aqr), അക്വേറിയസ് നക്ഷത്രസമൂഹത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു മഞ്ഞ സൂപ്പർജയൻ്റ് നക്ഷത്രമാണ്. 2.87 പ്രകടമായ കാന്തിമാനത്തിൽ, ഇത് നക്ഷത്രസമൂഹത്തിലെ ഏറ്റവും തിളക്കമുള്ള നക്ഷത്രമാണ്, ഇത് സഹ സൂപ്പർജയൻ്റ് സഡാൽമെലിക്കിനെ മറികടക്കുന്നു. ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 540 പ്രകാശവർഷം അകലെയാണ് സദൽസുദ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.

നക്ഷത്ര തരം

സ്പെക്ട്രൽ തരം G0 Ib ൻ്റെ മഞ്ഞ സൂപ്പർജയൻ്റാണ് സദൽസുഡ്. സൂര്യനെക്കാൾ 4.97 മടങ്ങ് പിണ്ഡമുള്ള ഇതിന് 47.88 സൗര ദൂരങ്ങൾ വരെ വികസിച്ചു. 5,608 K ൻ്റെ ഫലപ്രദമായ താപനിലയിൽ, ഇത് സൂര്യനേക്കാൾ 2,046 മടങ്ങ് കൂടുതൽ പ്രകാശിക്കുന്നു. താരതമ്യേന വേഗത കുറഞ്ഞ സ്പിന്നറാണ് നക്ഷത്രം, ഏകദേശം 6.3 കി.മീ/സെക്കൻഡ് ഭ്രമണ വേഗത. അതിൻ്റെ കണക്കാക്കിയ പ്രായം 110 ദശലക്ഷം വർഷമാണ്.

സദൽസുദ് ഒരു യുവതാരമാണെങ്കിലും, ഉയർന്ന പിണ്ഡം കാരണം അത് വേഗത്തിൽ പരിണമിച്ചു. സൂര്യൻ്റെ അഞ്ചിരട്ടി പിണ്ഡമുള്ള ഇത് ഒരു സൂപ്പർനോവയായി പുറത്തുപോകാൻ പര്യാപ്തമല്ല. പകരം ഒരു വലിയ വെളുത്ത കുള്ളൻ എന്ന നിലയിലുള്ള അസ്തിത്വം അവസാനിപ്പിക്കും.

1943 മുതൽ മോർഗൻ-കീനൻ വർഗ്ഗീകരണ സമ്പ്രദായത്തിൽ സദൽസുഡ് അതിൻ്റെ ക്ലാസിൻ്റെ (G0 Ib) സ്പെക്ട്രൽ സ്റ്റാൻഡേർഡായി പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നക്ഷത്രങ്ങളെ അവയുടെ സ്പെക്ട്രയുടെ രൂപത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി തരംതിരിക്കുന്നതിന് MK സ്പെക്ട്രൽ വർഗ്ഗീകരണം ഉപയോഗിക്കുന്നു.

2005-ൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ഒരു പഠനം സദൽസുഡിൽ നിന്നും അതിൻ്റെ അയൽവാസിയായ സദാൽമെലിക്കിൽ നിന്നും കൊറോണൽ എക്സ്-റേ കണ്ടെത്തിയതായി റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തു. ചന്ദ്ര എക്സ്-റേ ഒബ്സർവേറ്ററിയിലെ നിരീക്ഷണങ്ങൾ, ജി-ടൈപ്പ് സൂപ്പർജയൻ്റുകളിൽ നിന്നുള്ള കൊറോണൽ എമിഷൻസിൻ്റെ ആദ്യ എക്‌സ്-റേ കണ്ടെത്തൽ നൽകി.

Sadalsuud, Sadalmelik, Enif (Epsilon Pegasi) എന്നിവ ഒരു OB ഗ്രൂപ്പുണ്ടാക്കുന്നുവെന്നും അവയെ ക്ഷീരപഥത്തിന് ഏതാണ്ട് ലംബമായി കൊണ്ടുപോകുന്ന ബഹിരാകാശ ചലനങ്ങളുണ്ടെന്നും ബ്രൈറ്റ് സ്റ്റാർ കാറ്റലോഗ് രേഖപ്പെടുത്തുന്നു.  എന്നിരുന്നാലും, സദൽസുഡും സദൽമെലിക്കും സമാനമാണ്. അവ രണ്ടും ഒരേ അകലത്തിൽ കിടക്കുന്ന ജി-ടൈപ്പ് സൂപ്പർജയൻ്റുകളാണ്, പിണ്ഡം സൂര്യൻ്റെ അഞ്ചിരട്ടിയും സൗരയൂഥത്തിൻ്റെ 50 മടങ്ങും ദൂരവും സൂര്യൻ്റെ 2,000 മടങ്ങ് തിളക്കവും. മറുവശത്ത്, എനിഫ്, 150 പ്രകാശവർഷത്തിൽ കൂടുതലുള്ള ഒരു ഓറഞ്ച് (ക്ലാസ് കെ) സൂപ്പർജയൻ്റാണ്.

സദൽസുദിന് രണ്ട് മങ്ങിയ  നക്ഷത്ര  കൂട്ടാളികളുണ്ട്. രണ്ട് നക്ഷത്രങ്ങളും  കണ്ണിന് അദൃശ്യമാണ്. അവയ്ക്ക് 11.0, 11.6 എന്നിവയുടെ പ്രത്യക്ഷ കാന്തിമാനങ്ങളുണ്ട്. അവർ സൂപ്പർജയൻ്റുമായി ഒരു സാധാരണ ശരിയായ ചലനം പങ്കിടുന്നില്ല. 2018-ൽ, Gaia Data Release 2 അവരെ Sadalsuud-ൻ്റെ ഇരട്ടി അകലെയാണെന്ന് കാണിച്ചു.

Sadalsuud (ഉച്ചാരണം: /ˌsædəlˈsuːəd/) എന്ന പേര് "ഭാഗ്യങ്ങളുടെ ഭാഗ്യം" എന്നർഥമുള്ള അറബി സാദ് അൽ-സു'വിൽ നിന്നാണ് ഉരുത്തിരിഞ്ഞത്. ശീതകാലം കഴിഞ്ഞ് സൂര്യനോടൊപ്പം നക്ഷത്രം ഉദിക്കുന്നതിനെയാണ് ഈ പേര് സൂചിപ്പിക്കുന്നത്, ഇത് കൂടുതൽ മിതമായ മഴക്കാലത്തിൻ്റെ തുടക്കത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. പുരാതന കാലത്ത്, സദൽസുദ് വസന്തത്തിൻ്റെ വരവും സീസൺ കൊണ്ടുവരുന്ന സമൃദ്ധിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ പേര് ചരിത്രപരമായി സദൽസുന്ദ്, സാദ് എസ് സൗദ്, സാദ് എൽ സുൻഡ് എന്നീ പേരുകളിലും ഉച്ചരിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഈജിപ്ഷ്യൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ അൽ അച്ചസി അൽ മൗക്കറ്റ് തൻ്റെ കലണ്ടറിയത്തിൽ നക്ഷത്രത്തെ നിർ സാദ് അൽ സാഊദ് എന്ന് വിളിച്ചു.

താരതമ്യേന തെളിച്ചമുള്ളതും ആകാശത്തിൻ്റെ ഒരു വിസ്തൃതിയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നതുമായതിനാൽ സദൽസുദ് കണ്ടെത്തുന്നത് എളുപ്പമാണ്: പെഗാസസിൻ്റെ വലിയ ചതുരവും അക്വേറിയസിലെ വൈ ആകൃതിയിലുള്ള വാട്ടർ ജാറും. ആൻഡ്രോമിഡയിലെ ആൽഫെറാറ്റ്‌സിനൊപ്പം പെഗാസസിലെ അൽജെനിബ്, സ്‌കീറ്റ്, മർകാബ് എന്നിവർ ചേർന്ന് രൂപീകരിച്ച ഗ്രേറ്റ് സ്‌ക്വയർ പെഗാസസ് നക്ഷത്രസമൂഹത്തിൽ ആധിപത്യം പുലർത്തുന്നു. ആസ്റ്ററിസത്തിന് തൊട്ടു പടിഞ്ഞാറായി കിടക്കുന്ന നക്ഷത്രസമൂഹത്തിലെ ഏറ്റവും തിളക്കമുള്ള നക്ഷത്രമായ എനിഫിനെ തിരിച്ചറിയുന്നത് ഇത് എളുപ്പമാക്കുന്നു. സദൽസുഡ് എനിഫും വാട്ടർ ജാറിൻ്റെ കേന്ദ്രനക്ഷത്രമായ സെറ്റ അക്വാറിയും ചേർന്ന് ഏകദേശം സമഭുജ ത്രികോണം ഉണ്ടാക്കുന്നു.

മെസ്സിയർ 2

 

മെസ്സിയർ 2 (M2) ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 37,500 പ്രകാശവർഷം അകലെ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഒരു ഗോളാകൃതിയിലുള്ള ക്ലസ്റ്ററാണ്, താരാപഥ കേന്ദ്രത്തിന് അപ്പുറം. അക്വേറിയസ് രാശിയുടെ ദിശയിലാണ് ക്ലസ്റ്റർ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. 175 പ്രകാശവർഷം വ്യാസമുള്ള, രാത്രി ആകാശത്തിലെ ഇത്തരത്തിലുള്ള അറിയപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും വലിയ ക്ലസ്റ്ററുകളിൽ ഒന്നാണിത്. പുതിയ പൊതു കാറ്റലോഗിൽ ഇതിന് NGC 7089 എന്ന പദവിയുണ്ട്.

മെസ്സിയർ 2 ൻ്റെ കാന്തിമാനം 6.3 ആണ്, ഇത് ശോഭയുള്ള നക്ഷത്രമായ ബീറ്റാ അക്വാറിയുടെ അഞ്ച് ഡിഗ്രി വടക്കായാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്, ഇത് പരമ്പരാഗത നാമമായ സദാൽസുഡ് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു. ദൃശ്യകാന്തിമാനം 2.87 ഉള്ള സദൽസുഡ് ആണ് അക്വേറിയസിലെ ഏറ്റവും തിളക്കമുള്ള നക്ഷത്രം. നക്ഷത്രസമൂഹത്തിലെ ഏറ്റവും തിളക്കമുള്ള രണ്ടാമത്തെ നക്ഷത്രമായ ആൽഫ അക്വാറിയുടെ അതേ തകർച്ചയിലാണ് M2. ആൽഫ അക്വാറി, സദാൽമെലിക് എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു, ക്ലസ്റ്ററിന് 10 ഡിഗ്രി വടക്കുകിഴക്കായി സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു. സദൽസുഡ്, സദാൽമെലിക്, മെസ്സിയർ 2 എന്നിവ ഒരു വലിയ മട്ട  ത്രികോണം (Right-angled triangle) ഉണ്ടാക്കുന്നു.

ക്ഷീരപഥവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പഴയ ഗ്ലോബുലാർ ക്ലസ്റ്ററുകളിൽ ഒന്നാണ് മെസ്സിയർ 2. ക്ലസ്റ്ററിൻ്റെ കണക്കാക്കിയ പ്രായം 13 ബില്യൺ വർഷമാണ്, യഥാക്രമം കാൻസ് വെനാറ്റിസി, സെർപെൻസ് എന്നീ നക്ഷത്രസമൂഹങ്ങളിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മെസ്സിയർ 3, മെസ്സിയർ 5 എന്നീ ഗോളാകൃതിയിലുള്ള ക്ലസ്റ്ററുകളുടെ പ്രായത്തിന് തുല്യമാണ്. പ്രപഞ്ചത്തിന് 13.8 ബില്യൺ വർഷം പഴക്കമുണ്ട്, അതായത് പ്രപഞ്ചം അതിൻ്റെ നിലവിലെ പ്രായത്തിൻ്റെ 6 ശതമാനം മാത്രമുള്ളപ്പോൾ, ഒരു ബില്യൺ വർഷത്തിൽ താഴെ മാത്രം പ്രായമുള്ളപ്പോൾ ഈ ക്ലസ്റ്റർ രൂപപ്പെട്ടു. M2 സെക്കൻ്റിൽ 5.3 കിലോമീറ്റർ വേഗതയിൽ നമ്മുടെ നേരെ നീങ്ങുന്നു.

ക്ഷീരപഥത്തിൻ്റെ പ്രഭാവലയത്തിൽ ക്ലസ്റ്റർ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നു, കൂടാതെ നമ്മുടെ ഗാലക്സിയിലെ അറിയപ്പെടുന്ന ഏറ്റവും പഴയ നക്ഷത്രങ്ങളിൽ ചിലത് അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. നക്ഷത്രങ്ങൾ സൂര്യനേക്കാൾ വളരെ പഴക്കമുള്ളതിനാൽ, അവയ്ക്ക് ഹൈഡ്രജൻ, ഹീലിയം എന്നിവയെക്കാൾ ഭാരമുള്ള കുറച്ച് മൂലകങ്ങളാണുള്ളത്, ഇത് ഭൂമിയെപ്പോലെയുള്ള ഗ്രഹങ്ങളുടെ അസ്തിത്വം ക്ലസ്റ്ററിൽ വളരെ സാധ്യതയില്ലാത്തതാക്കുന്നു.

M2 ൻ്റെ ടൈഡൽ സ്വാധീനം അതിൻ്റെ വ്യാസത്തേക്കാൾ വളരെ വലുതാണ്, ഏകദേശം 233 പ്രകാശവർഷത്തിൽ എത്തുന്നു. ക്ഷീരപഥത്തിൽ നിന്നുള്ള ടൈഡൽ ഗുരുത്വാകർഷണ ശക്തികൾ കാരണം അംഗ നക്ഷത്രങ്ങൾക്ക് ക്ലസ്റ്ററിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ കഴിയുന്ന ഒരു പോയിൻ്റാണിത്.

50 പ്രകാശവർഷം വ്യാസത്തിൽ ഏകദേശം 150,000 നക്ഷത്രങ്ങൾ അടങ്ങുന്ന മെസ്സിയർ 2 ഇടതൂർന്നതും ഒതുക്കമുള്ളതുമാണ്. M2 ൻ്റെ ഇടതൂർന്ന മധ്യഭാഗം 0.34 ആർക്ക് മിനിറ്റുകൾ മാത്രമാണ്, ഇത് 3.7 പ്രകാശവർഷത്തിൻ്റെ വ്യാസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.

ക്ലസ്റ്ററിന് ഏറ്റവും സാന്ദ്രമായ കോറുകളിലൊന്ന് ഉണ്ട്, I മുതൽ XII വരെയുള്ള സ്കെയിലിൽ സാന്ദ്രത ക്ലാസ് II-ൽ പെടുന്നു, കാമ്പിൽ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വ്യാപിക്കുന്ന ക്ലസ്റ്ററുകൾക്കായി XII നീക്കിവച്ചിരിക്കുന്നു.

ഇറ്റാലിയൻ വംശജനായ ഫ്രഞ്ച് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജീൻ-ഡൊമിനിക് മറാൽഡി 1746 സെപ്റ്റംബർ 11-ന് മെസ്സിയർ 2 കണ്ടെത്തി. പ്രശസ്ത ഇറ്റാലിയൻ ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജിയോവാനി കാസിനിയുടെ മകനായ ഫ്രഞ്ച് ജ്യോതിശാസ്ത്രജ്ഞനായ ജാക്വസ് കാസിനിയുമായി ഒരു ധൂമകേതു നിരീക്ഷിക്കുന്നതിനിടെയാണ് മറാൽഡി ഈ വസ്തു കണ്ടെത്തിയത്.

മറാൽഡിയുടെ കണ്ടുപിടിത്തത്തിന് കൃത്യം 14 വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷം 1760 സെപ്റ്റംബർ 11 ന് ചാൾസ് മെസ്സിയർ ഈ ക്ലസ്റ്ററിനെ കണ്ടെത്തുകയും അതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട നക്ഷത്രങ്ങളില്ലാത്ത ഒരു നെബുലയാണെന്ന് കരുതുകയും ചെയ്തു.

മെസ്സിയറുടെ സംഗ്രഹം  ഇങ്ങനെയായിരുന്നു, "കുംബത്തിൻ്റെ തലയിൽ നക്ഷത്രമില്ലാത്ത നെബുല, അതിൻ്റെ കേന്ദ്രം തിളക്കമുള്ളതാണ്, ചുറ്റുമുള്ള പ്രകാശം വൃത്താകൃതിയിലാണ്; ധനു രാശിയുടെ [M22] തലയ്ക്കും വില്ലിനുമിടയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മനോഹരമായ നെബുലയോട് സാമ്യമുണ്ട്, ഇത് ആൽഫ അക്വാറിയുടെ സമാന്തരമായ താഴെ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്ന 2 അടി [FL] ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ച് നന്നായി കാണാനാകുന്നു . ”

മെസ്സിയർ കാറ്റലോഗിൽ ഉൾപ്പെടുത്തിയ ആദ്യത്തെ ഗ്ലോബുലാർ ക്ലസ്റ്ററായിരുന്നു മെസ്സിയർ 2.

6.3 പ്രകടമായ കാന്തിമാനത്തിൽ, മെസ്സിയർ 2 നഗ്നനേത്രങ്ങളാൽ ദൃശ്യപരതയുടെ അരികിലാണ്, പക്ഷേ തെളിഞ്ഞ ആകാശവും പ്രകാശ മലിനീകരണവുമില്ലാതെ വളരെ നല്ല കാഴ്ച സാഹചര്യങ്ങൾ ആവശ്യമാണ്. ജൂലൈ മുതൽ ഒക്ടോബർ വരെയുള്ള മാസങ്ങളാണ് ക്ലസ്റ്ററിനെ നിരീക്ഷിക്കാൻ ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ സമയം.

ഭൂമിയെയും - ചന്ദ്രനെയും പ്ലൂട്ടോയെയും അതിൻ്റെ ഉപഗ്രഹമായ ചാരോണിനെയും കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച

 

ഗ്രഹ-ഉപഗ്രഹ സംവിധാനങ്ങൾ, അവയുടെ പ്രധാന വ്യത്യാസങ്ങൾ.

രൂപീകരണം:

ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രൻ രൂപപ്പെട്ടത് ജയൻ്റ് ഇംപാക്റ്റ് ഹൈപ്പോതെസിസ് വഴിയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു - അവിടെ ചൊവ്വയുടെ വലിപ്പമുള്ള ഒരു വസ്തു 4.5 ബില്യൺ വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ഭൂമിയുമായി കൂട്ടിയിടിച്ചു. ഈ ഭീമാകാരമായ കൂട്ടിയിടിയിൽ നിന്നുള്ള അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഒന്നിച്ച് ചന്ദ്രൻ രൂപപ്പെട്ടു.

ചാരോൺ വ്യത്യസ്തമായി രൂപപ്പെട്ടു. ആദ്യകാല പ്ലൂട്ടോയിലെ മറ്റൊരു ഭീമാകാരമായ ആഘാതത്തിൽ നിന്നാണ് ഇത് സംഭവിച്ചതെന്ന് പ്രമുഖ സിദ്ധാന്തം സൂചിപ്പിക്കുന്നു, എന്നാൽ പ്ലൂട്ടോയും ചാരോണും തമ്മിലുള്ള വലുപ്പ അനുപാതം കാരണം, അവയെ ഒരു ഗ്രഹ-ഉപഗ്രഹ സംവിധാനത്തേക്കാൾ ബൈനറി സിസ്റ്റമായി കണക്കാക്കുന്നു.

വലിപ്പവും  താരതമ്യവും:

- ഭൂമി: ആരം ≈ 6,371 കി.മീ, പിണ്ഡം ≈ 5.97 × 10²⁴ കി.ഗ്രാം

- ചന്ദ്രൻ: ആരം ≈ 1,737 കി.മീ, പിണ്ഡം ≈ 7.34 × 10²² കി.ഗ്രാം

- പ്ലൂട്ടോ: ആരം ≈ 1,188 കി.മീ, പിണ്ഡം ≈ 1.303 × 10²² കി.ഗ്രാം

- ചാരോൺ: ആരം ≈ 606 കി.മീ., പിണ്ഡം ≈ 1.586 × 10²¹ കി.ഗ്രാം

പ്രധാന വ്യത്യാസം പിണ്ഡത്തിൻ്റെ അനുപാതത്തിലാണ്:

- ഭൂമിയുടെ പിണ്ഡത്തിൻ്റെ ഏകദേശം 1/81 ആണ് ചന്ദ്രൻ

- പ്ലൂട്ടോയുടെ പിണ്ഡത്തിൻ്റെ ഏകദേശം 1/8 ആണ് ചാരോൺ

ഈ  വ്യത്യാസം ബാരിസെൻ്റർ സ്ഥാനങ്ങളെ വിശദീകരിക്കുന്നു:

- ഭൂമി-ചന്ദ്രൻ ബാരിസെൻ്റർ ഭൂമിയുടെ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 4,671 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് (ഇപ്പോഴും ഭൂമിക്കുള്ളിൽ)

- പ്ലൂട്ടോ-ചാരോൺ ബാരിസെൻ്റർ പ്ലൂട്ടോയുടെ മധ്യത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 960 കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് (പ്ലൂട്ടോയുടെ ഉപരിതലത്തിന് പുറത്ത്)

ടൈഡൽ ലോക്കിംഗ്:

എർത്ത്-മൂൺ സിസ്റ്റം ഒരൊറ്റ സിൻക്രണസ് റൊട്ടേഷൻ പ്രകടമാക്കുന്നു - ചന്ദ്രൻ മാത്രമേ ഭൂമിയിലേക്ക്  പൂട്ടിയിട്ടുള്ളൂ, അതിനാൽ ഒരു ഭാഗം മാത്രമേ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ദൃശ്യമാകൂ . ഭൂമി സ്വതന്ത്രമായി ഭ്രമണം തുടരുന്നു.

പ്ലൂട്ടോ-ചാരോൺ സിസ്റ്റം ഇരട്ട സിൻക്രണസ് റൊട്ടേഷൻ കാണിക്കുന്നു - അവ പരസ്പരം ടൈഡലി ലോക്ക് ചെയ്തിരിക്കുന്നു*. ഇതിനർത്ഥം രണ്ട് ഗോളങ്ങളും  എല്ലായ്പ്പോഴും ഒരേ മുഖം പരസ്പരം കാണിക്കുന്നു, നർത്തകർ കൈകൾ പിടിക്കുന്നതുപോലെ ഒരുമിച്ച് കറങ്ങുന്നതു പോലെ .

മറ്റ് രസകരമായ സവിശേഷതകൾ:

1. പരിക്രമണ കാലയളവ്: ഓരോ 6.4 ഭൗമദിനത്തിലും ചാരോൺ പ്ലൂട്ടോയെ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നു, അതേസമയം നമ്മുടെ ചന്ദ്രൻ ഭ്രമണം ചെയ്യാൻ 27.3 ഭൗമദിനങ്ങൾ എടുക്കുന്നു.

2. രൂപീകരണ ആഘാതം: ചന്ദ്രൻ്റെ രൂപീകരണ ആഘാതം വളരെ ശക്തമായിരുന്നു, അത് ഭൂമിയുടെ ചരിവിലും ഭ്രമണ വേഗതയിലും കാരണമായി. പ്ലൂട്ടോ-ചാരോണിനെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം, ആഘാതം പ്ലൂട്ടോയുടെ മറ്റ് ചെറിയ ഉപഗ്രഹങ്ങളെ സൃഷ്ടിക്കാൻ സഹായിച്ചിരിക്കാം.

3. നിർമിതി 

- ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രൻ പ്രാഥമികമായി ഭൂമിയുടെ ഉപരിതല  സമാനമായ വസ്തുക്കളാൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്

- പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് സമാനമായ ജല ഐസും പാറയുമാണ് ചാരോൺ

4. അന്തരീക്ഷ പ്രഭാവങ്ങൾ:

- ചന്ദ്രന് അന്തരീക്ഷമില്ല, പക്ഷേ ഭൂമിയുടെ വേലിയേറ്റങ്ങളെ കാര്യമായി സ്വാധീനിക്കുന്നു

- പ്ലൂട്ടോയ്‌ക്കോ ചാരോണിനോ കാര്യമായ അന്തരീക്ഷമില്ല, എന്നിരുന്നാലും പ്ലൂട്ടോയ്ക്ക് നേർത്ത നൈട്രജൻ അന്തരീക്ഷമാണുള്ളത്.

5. ഭാവി പരിണാമം:

- ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രൻ പ്രതിവർഷം ഏകദേശം 3.8 സെ.മീ അകലുന്നു  

- മ്യൂച്വൽ ടൈഡൽ ലോക്കിംഗ് കാരണം പ്ലൂട്ടോ-ചാരോൺ സിസ്റ്റം അതിൻ്റെ അന്തിമ സ്ഥിരതയുള്ള കോൺഫിഗറേഷനിലാണ്

ഈ വ്യത്യാസങ്ങൾ നമ്മുടെ സ്വന്തം സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിൽ പോലും ഗ്രഹവ്യവസ്ഥകൾ എത്രമാത്രം വൈവിധ്യപൂർണ്ണമാകുമെന്ന് എടുത്തുകാണിക്കുന്നു.

*നമ്മുടെ സൗരയൂഥത്തിലെ ബൈനറി ഡ്വാർഫ് പ്ലാനറ്റ് സിസ്റ്റത്തിൻ്റെ ഏറ്റവും മികച്ച ഉദാഹരണങ്ങളിലൊന്നാണ് പ്ലൂട്ടോ-ചാരോൺ സിസ്റ്റം.*

പ്ലൂട്ടോ-നെപ്ട്യൂൺ പരിക്രമണ ബന്ധം 

*പ്ലൂട്ടോയും നെപ്റ്റ്യൂണും 2:3 പരിക്രമണ അനുരണനം കാണിക്കുന്നു, അതായത് നെപ്ട്യൂൺ നടത്തുന്ന ഓരോ 3 ഭ്രമണപഥങ്ങളിലും പ്ലൂട്ടോ സൂര്യനുചുറ്റും 2 ഭ്രമണപഥങ്ങൾ പൂർത്തിയാക്കുന്നു. ഭ്രമണപഥങ്ങൾ മുറിച്ചുകടന്നിട്ടും കൂട്ടിയിടികൾ തടയുന്ന ഒരു സ്ഥിരതയുള്ള പാറ്റേൺ ഇത് സൃഷ്ടിക്കുന്നു.